صنایع دستی از دیرباز در کشور هنر خیز ایران رواج داشته است . یکی از این صنایع دستی ،صنایع دستی چوبی است که از گذشته های دور تا کنون عضو ثابت هنر صنایع دستی ایران است .
معمولا در گذشته قطب صنایع دستی چوبی در کشور ها و شهر هایی بوده است که در ان ها چوب به فراوانی یافت می شده است . اما امروزه به دلیل پیشرفت در حمل و نقل ، هر قسمتی که هنر وجود داشته باشد میتوان گفت قطب صنایع دستی چوبی هم هست . ماده ی اصلی مورد استفاده در این نوع صنایع دستی ، همانطور که از نام آن پیداست چوب است . چوب هایی که بیشتر در این نوع صنایع دستی استفاده می شود عبارت اند از : گردو ، نارون ، توسکا ، زبان گنجشک ، چنار ، بید ، گلابی و … است .
تاریخچه ی صنایع دستی چوبی
صنایع دستی چوبی در دوران قبل از اسلام
در این دوران بیشتر از چوب در ساختمان ها استفاده می شد . در ساختمان ها از چوب به عنوان درب و پنجره های مشبک طاقچه ها و بعضی قسمت های دیگر ساختمان استفاده می شده است . در این دوره برای محافظت از چوب از روکش روغن های طبیعی بهره می بردند .
صنایع دستی چوبی در دوران بعد از اسلام
در این دوران علاوه بر استفاده از چوب به عنوان درب و پنجره و ستون ها و کلاف ها ،از چوب برای ساخت جعبه های کوچک و بزرگ ، قاب ، رحل قران ، ساخت منبر و ابزار و وسایل خانگی و وسایل شکار استفاده می شده است .
هنر صنایع دستی چوبی که به ان خراطی نیز می گویند از تراشیدن و شکل بخشیدن به چوب با حرکات دورانی دستگاه های خراطی به دست می اید . در گذشته دستگاه های خراطی دستی بود اما امروزه با پیشرفت صنعت دستگاه های کاملا اتوماتیک به وجود امده که کار خراطی را بسیار اسان نموده است .
روش تولید صنایع دستی چوبی
امروزه و با وجود دستگاه های پیشرفته خراطی کار خراطی بسیار اسان تر از گذشته شده است . روش کار این دستگاه ها به این گونه است که دو بازوی فلزی در دو طرف وجود دارد که با قرار گرفتن حجم خاصی از چوب و حرکت دورانی ان و با استفاده از یک میله ی فلزی که مغار نامیده می شود چوب را تراشیده و به اشکال مورد نظر تبدیل می کنند .
ابزار مورد نیاز تولید صنایع دستی چوبی
سوهان
تیشه
مته دستی
چکش
سندان
گیره
اره
چرخ سمباده
و….
انواع صنایع دستی چوبی
محصولاتی که در کارگاه های صنایع دستی تولید می شود شامل : انواع مبل ، عصا ، انواع ساعت های چوبی ، میز ، گلدان های چوبی ، انواع تابلو های تزیینی ،سینه های چوبی و … می باشد . صنایع چوبی دستی از تنوع بسیار زیادی برخوردار است
صنایع دستی در کدام استان ها و شهر های ایران رواج دارد ؟
در استان کردستان شهرستان های سنندج سقز و بانه مرکز این نوع صنایع دستی است . از جمله صنایع دستی سنندج همین صنایع دستی چوبی است
در شهرستان ایرانشهر که از توابع استان سیستان و بلوچستان است نیز این هنر رواج دارد .
همچنین کرمان ، دزفول ، خوزستان ، اذر بایجان غربی و بوکان را نیز میتوان مرکز این هنر نامید
مراحل اصلی تولید صنایع دستی چوبی
1 – انتخاب نوع چوب مورد نیاز بسته به نوع کالایی که میخواهیم تولید نماییم
2 – به اندازه ی مورد نیاز و با استفاده از اره مناسب چوب را برش می دهیم
3 – بستن چوب بریده شده بین دو بازو ی دستگاه خراطی و تراشیدن ابتدایی چوب
4 – استفاده از سه نظام و مته دستی و سوهان برای شکل دادن بیشتر به چوب
5 – تکمیل تراش نیمه کاره و صاف و صیقلی کردن کار با استفاده از سمباده
بعد از عبور از این مراحل بسته به نوع کار محصول را با کیلر و انواع رنگ ها میپوشانند و تزیین میکنند و محصول آماده ارائه به بازار می گردد .
صنایع دستی چوبی سوخته نگاری شده
صنایع دستی چوبی به علت قیمت مناسب نسبت به سایر محصولات و صنایع دستی ، از اقبال بسیاری در بین هنر دوستان برخوردار است . یکی از پیشرفت هایی که در صنایع دستی چوبی ایجاد شده است تلفیق صنایع دستی با علم فیزیک و تولید محصولات و صنایع دستی سوخته نگاری شده لیختنبرگ است که خود دنیای تازه ای در صنایع دستی چوبی ایجاد کرده است . صنایع دستی سوخته نگاری شده عبارت است از ایجاد طرح های بسیار زیبا و جدید بر روی چوب با استفاده از جریان بسیار زیاد برق
خرید اینترنتی صنایع دستی چوبی
فروشگاه خاتم خانه با آماده نمودن این نوع صنایع دستی چوبی با قیمت های بسیار مناسب ، پیشگام تولید و فروش صنایع دستی سوخته نگاری شده است تا با حمایت از هنرمندان این رشته ، این نوع هنر را نیز جزء صنایع دستی تثبیت نماید .
خاتم خانه