صنایع دستی چهار محال و بختیاری
چهار محال و بختیاری یکی از استان های هنر خیز کشورمان می باشد . یکی از مهم ترین صنایع دستی چهار محال و بختیاری نمد مالی است . نمد مالی سابقه بسیار دیرینه دارد و میتوان ادعا کرد که از ابتدای پیدایش زندگی اجتماعی نمد مالی نیز وجود داشته است . میتوان گفت از زمانی که انسان ها به خصوصیات ابریشم پی بردند این هنر نیز به وجود امده است . امروزه چهار محال و بختیاری یکی از مهم ترین قطب های این صنایع دستی می باشد .
مراحل نمد مالی
امروزه نمد مالی به کمک ماشین های صنعتی نسبت به گذشته بسیار اسان تر شده است و درصد زیادی از کار را ماشین ها انجام می دهند . بعد از اوردن گوسفندان از قشلاق به ییلاق توسط عشایر پشم گوسفندان را به وسیله اب شست و شو می دهند و سپس به وسیله قیچی مخصوص پشم چینی به نام چره پشم گوسفندان را می چینند و جدا جدا بسته بندی می کنند . سپس نمد مالان سنتی این پشم های جدا شده را خریداری می کنند و به کار گاه های خود می برند .
مرحله اول حلاجی کردن پشم
پشم ها را به صورت سنتی به وسیله دستگاه حلاجی حلاجی می کنند . سپس این پشم ها را بر اساس نوع نمدی که می خواهند بمالند پهن می کنند . بعد از پهن کردن این پشم ها را داخل قالب هایی قرار میدهند و حالت پفکی برای ان ها ایجاد می کنند و بعد از ان با استفاده از وسیله ای به نام پنجک پشم ها را داخل قالب فشار می دهند تا کم حجم تر شود .
مرحله دوم نمد مالی
در این مرحله بر روی پشم های داخل قالب اب داغ می ریزند که این کار باعث می شود پشم های فشرده شده در قالب خسی شود و داخل یک دیگر زنجیر شود . این ریختن اب باید به صورت یکنواخت انجام شود تا به خوبی پشم ها داخل هم زنجیر شوند .
مرحله سوم نمد مالی
در این مرحله قالب هایی که به وسیله پشم های خیس شده پر و فشرده شده اند را به صورت لوله ای می پیچند و با طناب می بندند و حدود بیست دقیقه توسط چند کارگر تحت فشار با ضربات پا و دست می کوبند . این کار را به این دلیل انجام میدهند تا پشم ها به اندازه کافی در هم فشرده شوند . به این مرحله از کار خامه می گویند .
مرحله چهارم نمد مالی
در این مرحله قالب ها را باز می کنند و لبه های نمد ها را روی خود بر میگردانند و مقداری پشم به ان اضافه می کنند و بر روی سطح نمد ها مقداری اب و صابون پخته شده می ریزند و سپس دوباره قالب ها را می بندد و مالش می دهند .
مرحله پنجم نمد مالی
در این مرحله دوباره قالب ها را باز می کنند و بر روی انها طرح های مورد نظر را روی نمد می گذارند . این مرحله به دو صورت انجام می شود . در روش اول قبل از ریختن پشم بر روی قالب طرح های مورد نظر ترسیم می شود و بعد از ریختن پشم داخل قالب به هم می چسبند و نقش دار می شوند . روش دیگر به این صورت است که بر روی نمد داخل قالب نقش هایی که از قبل طراحی شده است را قرار می دهند و سپس با اب و صابون و با فشار این طرح ها بر روی سطح کار می چسبند سپس نمد را روی هم قرار داده و مالش می دهند .
مرحله ششم نمد مالی
در این مرحله نمد را به حالت لوله در می اورند و حدود دو ساعت مالش می دهند و در حین مالش دادن نمد را صاف و قرینه می کنند تا طرحی زیبا و بدون ایراد به وجود بیاید .
مرحله هفتم
در این مرحله ابتدا ایراد ها ی نمد مانند ناصاف بودن یا قرینه نبودن یا هم سطح نبودن را برطرف می کنند و سپس نمد اماده شده را با اب شست و شو می دهند و در افتاب مستقیم می خشکانند . بعد از این مرحله نمد کاملا اماده شده است .
با تشکر از همراهی شما
خاتم خانه